Niepokojące Adagietto
Istnieją utwory, które powstały spontanicznie, napisane od początku do końca. Szczególnie krótkie. Takie, na przykład, jak Adagietto z Raju utraconego. Inna rzecz, że ten materiał już miałem, pisałem je po napisaniu opery i jeden z motywów nie dawał mi jakoś spokoju. Chciałem go rozwinąć i napisałem wtedy to Adagietto, które może być wykonane oddzielnie, nie musi być wykonywane w operze, tym bardziej że jednak trwa sześć minut i zatrzymuje akcję. --- Krzysztof Penderecki, Rozmowy Lusławickie, s. 121.